Thai / English

āđ€āļĻāļĢāļĐāļāļĻāļēāļŠāļ•āļĢāđŒāļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™āļāļąāļšāļāļĢāļ“āļĩāļāļēāļĢāđ€āļĨāļīāļāļˆāđ‰āļēāļ‡āļ›āļĢāļ°āļ˜āļēāļ™āļŠāļŦāļ āļēāļžāđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™āđ„āļ—āļĢāļ­āļąāļĄāļžāđŒ


āđ€āļāļĢāļĩāļĒāļ‡āļĻāļąāļāļ”āļīāđŒ āļ˜āļĩāļĢāļ°āđ‚āļāļ§āļīāļ—āļ‚āļˆāļĢ
07 Ę.Ī. 51
āļ›āļĢāļ°āļŠāļēāđ„āļ—

āļŠāļ·āđˆāļ­āļšāļ—āļ„āļ§āļēāļĄāđ€āļ”āļīāļĄ: āļ—āļģāļ„āļ§āļēāļĄāđ€āļ‚āđ‰āļēāđƒāļˆ “āļāļāđ€āļāļ“āļ‘āđŒāļ—āļĩāđˆāļāļģāļĨāļąāļ‡āļ—āļģāļ‡āļēāļ™Â”āđƒāļ™āļŠāļąāļ‡āļ„āļĄāđ„āļ—āļĒ āļāļĢāļ“āļĩāļĻāļķāļāļĐāļēāļāļēāļĢāđ€āļĨāļīāļāļˆāđ‰āļēāļ‡āļ›āļĢāļ°āļ˜āļēāļ™āļŠāļŦāļ āļēāļžāđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™āđ„āļ—āļĢāļ­āļąāļĄāļžāđŒ

āļ•āļēāļĄāļ—āļĩāđˆāļœāļđāđ‰āđ€āļ‚āļĩāļĒāļ™āđ„āļ”āđ‰āđ€āļ„āļĒāđ€āļĢāļĩāļĒāļāļĢāđ‰āļ­āļ‡āđƒāļŦāđ‰āļ•āļĩāļāļĢāļ­āļšāļ›āļĢāļ°āđ€āļ”āđ‡āļ™āļ‚āļ­āļ‡āļ‚āđ‰āļ­āļžāļīāļžāļēāļ—āđƒāļ™āļāļĢāļ“āļĩāđ€āļĨāļīāļāļˆāđ‰āļēāļ‡āļ›āļĢāļ°āļ˜āļēāļ™āļŠāļŦāļ āļēāļžāđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™āđ„āļ—āļĢāļ­āļąāļĄāļžāđŒāđƒāļŦāđ‰āļˆāļģāļāļąāļ”āļ§āļ‡āļ­āļĒāļđāđˆāđāļ„āđˆāļ„āļ§āļēāļĄāđ„āļĄāđˆāđ€āļ›āđ‡āļ™āļ˜āļĢāļĢāļĄāļ‚āļ­āļ‡āļ™āļēāļĒāļˆāđ‰āļēāļ‡ āđāļ•āđˆāļ›āļĢāļēāļāļāļ§āđˆāļēāļāļēāļĢāļāļĢāļ°āļ—āļģāđ€āļŠāđˆāļ™āļ™āļąāđ‰āļ™āļāļĨāļąāļšāļŠāļĢāđ‰āļēāļ‡āļ„āļ§āļēāļĄāđ„āļ”āđ‰āđ€āļ›āļĢāļĩāļĒāļšāđƒāļŦāđ‰āļāļąāļšāļāđˆāļēāļĒāļ™āļēāļĒāļˆāđ‰āļēāļ‡ āļ—āļĩāđˆāļžāļĒāļēāļĒāļēāļĄāļŦāļĒāļīāļšāļĒāļāļ›āļĢāļ°āđ€āļ”āđ‡āļ™āļ•āđˆāļēāļ‡āđ† āļ—āļĩāđˆāđ„āļĄāđˆāđ€āļāļĩāđˆāļĒāļ§āļ‚āđ‰āļ­āļ‡āđ€āļ‚āđ‰āļēāļĄāļēāđ€āļšāļĩāđˆāļĒāļ‡āđ€āļšāļ™āđāļĨāļ°āļ—āļģāđƒāļŦāđ‰āđ€āļāļīāļ”āļ„āļ§āļēāļĄāļ„āļĨāļļāļĄāđ€āļ„āļĢāļ·āļ­ (āļ­āđˆāļēāļ™: āđ€āļāļĢāļĩāļĒāļ‡āļĻāļąāļāļ”āļīāđŒ āļ˜āļĩāļĢāļ°āđ‚āļāļ§āļīāļ—āļ‚āļˆāļĢ: āļ—āļąāļĻāļ™āļ°āļ—āļĩāđˆāļ­āļąāļ™āļ•āļĢāļēāļĒāļāļĢāļ“āļĩāđ„āļ—āļĢāļ­āļąāļĄāļžāđŒ)

āļœāļđāđ‰āđ€āļ‚āļĩāļĒāļ™āļˆāļķāļ‡āļ•āđ‰āļ­āļ‡āļāļēāļĢāļ§āļīāđ€āļ„āļĢāļēāļ°āļŦāđŒāđ€āļŦāļ•āļļāļāļēāļĢāļ“āđŒāļ—āļĩāđˆāđ€āļāļīāļ”āļ‚āļķāđ‰āļ™ (āļŦāļĢāļ·āļ­āļˆāļ°āđ€āļĢāļĩāļĒāļāļ§āđˆāļēāļ›āļĢāļēāļāļāļāļēāļĢāļ“āđŒāļāđ‡āļ™āđˆāļēāļˆāļ°āđ„āļ”āđ‰ āđ€āļžāļĢāļēāļ°āđ€āļŦāļ•āļļāļāļēāļĢāļ“āđŒāļ”āļģāđ€āļ™āļīāļ™āļĄāļēāđ€āļ›āđ‡āļ™āļĨāļģāļ”āļąāļšāļˆāļ™āļāļĢāļ°āļ—āļąāđˆāļ‡āļ›āļąāļˆāļˆāļļāļšāļąāļ™) āđ‚āļ”āļĒāļžāļĒāļēāļĒāļēāļĄāđƒāļŠāđ‰āļŦāļĨāļąāļāļāļēāļĢāđāļĨāļ°āļ„āļ§āļēāļĄāļĢāļđāđ‰āļ—āļēāļ‡āđ€āļĻāļĢāļĐāļāļĻāļēāļŠāļ•āļĢāđŒāļ—āļĩāđˆāļ•āļ™āđ€āļ­āļ‡āļĄāļĩ āđ€āļžāļ·āđˆāļ­āđƒāļŦāđ‰āļœāļđāđ‰āļ­āđˆāļēāļ™āļŠāļēāļĄāļēāļĢāļ–āđ€āļ‚āđ‰āļēāđƒāļˆāļāļĢāļ“āļĩāļžāļīāļžāļēāļ—āļ™āļĩāđ‰āđƒāļ™āļĄāļļāļĄāļĄāļ­āļ‡āļ‚āļ­āļ‡āļ„āļ§āļēāļĄāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒāđāļĨāļ°āļŠāļīāļ—āļ˜āļī āļĢāļ§āļĄāļ—āļąāđ‰āļ‡āļāļĨāđ„āļāļ—āļĩāđˆāđāļ•āđˆāļĨāļ°āļāđˆāļēāļĒāđƒāļŠāđ‰āđƒāļ™āļāļēāļĢāļˆāļąāļ”āļāļēāļĢāļ„āļ§āļēāļĄāļ‚āļąāļ”āđāļĒāđ‰āļ‡ āđƒāļ™āļˆāļļāļ”āļ—āļĩāđˆāļ›āļĨāļ­āļ”āļˆāļēāļāļŦāļĄāļ­āļāļ„āļ§āļąāļ™āļ‚āļ­āļ‡āļ­āļēāļĢāļĄāļ“āđŒāđāļĨāļ°āļ­āļ„āļ•āļī āđ€āļžāļ·āđˆāļ­āđƒāļŦāđ‰āļŠāļēāļĄāļēāļĢāļ–āļĢāļđāđ‰āđ€āļ—āđˆāļēāļ—āļąāļ™āļ„āļ§āļēāļĄāđ€āļ›āđ‡āļ™āđ„āļ›

āļ­āļĒāđˆāļēāļ‡āđ„āļĢāļāđ‡āļ”āļĩ āļœāļđāđ‰āđ€āļ‚āļĩāļĒāļ™āļāļĨāļąāļšāļžāļšāļ§āđˆāļēāļāļĢāļ­āļšāļ„āļ§āļēāļĄāļ„āļīāļ”āļ‚āļ­āļ‡āļ—āļĪāļĐāļāļĩāļāļĢāļ°āđāļŠāļŦāļĨāļąāļāļ—āļĩāđˆāđ€āļ™āđ‰āļ™āđ€āļĢāļ·āđˆāļ­āļ‡āļ›āļĢāļ°āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļ āļēāļž āļāļģāđ„āļĢāļŠāļđāļ‡āļŠāļļāļ”āļ‚āļ­āļ‡āļœāļđāđ‰āļœāļĨāļīāļ•āđāļĨāļ°āļ„āļ§āļēāļĄāļžāļ­āđƒāļˆāļŠāļđāļ‡āļŠāļļāļ”āļ‚āļ­āļ‡āļœāļđāđ‰āļšāļĢāļīāđ‚āļ āļ„āļ™āļąāđ‰āļ™āđ„āļĄāđˆāļŠāļēāļĄāļēāļĢāļ–āļ­āļ˜āļīāļšāļēāļĒāļ›āļĢāļēāļāļāļāļēāļĢāļ“āđŒāđ„āļ”āđ‰āļ­āļĒāđˆāļēāļ‡āļ™āđˆāļēāļžāļ­āđƒāļˆ āļŠāđˆāļ§āļ™āļŦāļ™āļķāđˆāļ‡āļ­āļēāļˆāļĄāļēāļˆāļēāļāļāļĢāļ“āļĩāļ™āļĩāđ‰āļĄāļĩāļĨāļąāļāļĐāļ“āļ°āļžāļīāđ€āļĻāļĐāđ€āļ‰āļžāļēāļ°āļ•āļąāļ§ āđ€āļžāļĢāļēāļ°āļ„āļēāļšāđ€āļāļĩāđˆāļĒāļ§āļ—āļąāļšāļ‹āđ‰āļ­āļ™āļžāļ·āđ‰āļ™āļ—āļĩāđˆāļ—āļąāđ‰āļ‡āđ€āļŠāļīāļ‡āđ€āļĻāļĢāļĐāļāļāļīāļˆ āļāļēāļĢāđ€āļĄāļ·āļ­āļ‡āđāļĨāļ°āļŠāļąāļ‡āļ„āļĄ āļ­āļĩāļāļŠāđˆāļ§āļ™āļŦāļ™āļķāđˆāļ‡ āļ™āđˆāļēāļˆāļ°āļĄāļēāļˆāļēāļāļ•āļąāļ§āļāļĢāļ­āļšāļ‚āļ­āļ‡āļ—āļĪāļĐāļŽāļĩāđ€āļĻāļĢāļĐāļāļĻāļēāļŠāļ•āļĢāđŒāļāļĢāļ°āđāļŠāļŦāļĨāļąāļāđ€āļ­āļ‡āļ—āļĩāđˆāļĄāļĩāļ›āļąāļāļŦāļēāđƒāļ™āļāļēāļĢāļ›āļĢāļ°āļĒāļļāļāļ•āđŒāđƒāļŠāđ‰āļāļąāļšāļŠāļīāđˆāļ‡āļ—āļĩāđˆāđ€āļāļīāļ”āļ‚āļķāđ‰āļ™āđƒāļ™āļŠāļąāļ‡āļ„āļĄāļ‹āļķāđˆāļ‡āļ„āļĢāļ­āļšāļ„āļĨāļļāļĄāđ€āļāļīāļ™āļāļ§āđˆāļēāļ›āļąāļāļŦāļēāļ”āđ‰āļēāļ™āļāļēāļĢāļœāļĨāļīāļ•āđāļĨāļ°āļāļēāļĢāđāļĨāļāđ€āļ›āļĨāļĩāđˆāļĒāļ™

āļˆāļķāļ‡āđ„āļ”āđ‰āļ—āļ”āļĨāļ­āļ‡āđƒāļŠāđ‰āđāļ™āļ§āļ„āļ§āļēāļĄāļ„āļīāļ”āļˆāļēāļāļŠāļģāļ™āļąāļāļ—āļēāļ‡āđ€āļĨāļ·āļ­āļāļ—āļĩāđˆāđ€āļĢāļĩāļĒāļāļ§āđˆāļēāđ€āļĻāļĢāļĐāļāļĻāļēāļŠāļ•āļĢāđŒāđāļ™āļ§āļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™* āļ‹āļķāđˆāļ‡āļžāļšāļ§āđˆāļēāļŠāļēāļĄāļēāļĢāļ–āļ­āļ˜āļīāļšāļēāļĒāļ›āļĢāļēāļāļāļāļēāļĢāļ“āđŒāđƒāļ™āļĢāļ°āļ”āļąāļšāļ™āļēāļĄāļ˜āļĢāļĢāļĄāđ„āļ”āđ‰āļ„āđˆāļ­āļ™āļ‚āđ‰āļēāļ‡āļ”āļĩ āļ”āļąāļ‡āļ™āļąāđ‰āļ™ āļˆāļķāļ‡āļ‚āļ­āđ€āļŠāļ™āļ­āļāļĢāļ­āļšāļ„āļ§āļēāļĄāļ„āļīāļ”āļ™āļĩāđ‰āđ€āļžāļ·āđˆāļ­āļ›āļĢāļ°āđ‚āļĒāļŠāļ™āđŒāđƒāļ™āļāļēāļĢāļ–āļāđ€āļ–āļĩāļĒāļ‡āļ—āļēāļ‡āļ§āļīāļŠāļēāļāļēāļĢ āđ‚āļ”āļĒāđāļ™āļ§āļ„āļ§āļēāļĄāļ„āļīāļ”āļ—āļĩāđˆāđƒāļŠāđ‰āļ•āđˆāļ­āđ„āļ›āđƒāļ™āļšāļ—āļ„āļ§āļēāļĄāļ™āļĩāđ‰āļ­āđ‰āļēāļ‡āļ­āļīāļ‡āļˆāļēāļāļ—āļĪāļĐāļāļĩāļ‚āļ­āļ‡āļˆāļ­āļŦāđŒāļ™ āļ„āļ­āļĄāļĄāļ­āļ™āļŠāđŒ (John R. Commons, 1862-1945) āđƒāļ™āļšāļ—āļ„āļ§āļēāļĄ “Institutional Economics” āļ—āļĩāđˆāđ€āļ‚āļĩāļĒāļ™āđ„āļ§āđ‰āļ•āļąāđ‰āļ‡āđāļ•āđˆāļ›āļĩ 1931

1

āđ€āļĻāļĢāļĐāļāļĻāļēāļŠāļ•āļĢāđŒāđāļ™āļ§āļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™āđāļ•āļāļ•āđˆāļēāļ‡āļˆāļēāļāļ—āļĪāļĐāļŽāļĩāļ•āļēāļĄāđāļ™āļ§āļ­āļ·āđˆāļ™āļ­āļĒāđˆāļēāļ‡āđ„āļĢ?

āđ€āļĻāļĢāļĐāļāļĻāļēāļŠāļ•āļĢāđŒāđāļ™āļ§āļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™āđāļ•āļāļ•āđˆāļēāļ‡āļˆāļēāļāđ€āļĻāļĢāļĐāļāļĻāļēāļŠāļ•āļĢāđŒāļĄāļēāļ•āļĢāļāļēāļ™ āļŦāļĢāļ·āļ­āđ€āļĻāļĢāļĐāļāļĻāļēāļŠāļ•āļĢāđŒāļāļĢāļ°āđāļŠāļŦāļĨāļąāļāļ‹āļķāđˆāļ‡āļžāļąāļ’āļ™āļēāļ‚āļķāđ‰āļ™āļˆāļēāļāļ—āļĪāļĐāļāļĩāļ‚āļ­āļ‡āļŠāļģāļ™āļąāļāļ„āļĨāļēāļŠāļŠāļīāļ„āđāļĨāļ°āļ™āļĩāđ‚āļ­āļ„āļĨāļēāļŠāļŠāļīāļ„ āļ•āļĢāļ‡āļ—āļĩāđˆāļŦāļ™āđˆāļ§āļĒāļ—āļĩāđˆāđ€āļĨāđ‡āļāļ—āļĩāđˆāļŠāļļāļ”āļ‚āļ­āļ‡āļāļēāļĢāļ§āļīāđ€āļ„āļĢāļēāļ°āļŦāđŒāđ„āļĄāđˆāđƒāļŠāđˆāļŠāļīāļ™āļ„āđ‰āļē āļ—āļĩāđˆāđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™āļœāļĨāļīāļ•āļ‚āļķāđ‰āļ™ (āļ•āļēāļĄāļ„āļģāļ­āļ˜āļīāļšāļēāļĒāļ‚āļ­āļ‡āļŠāļģāļ™āļąāļāļ„āļĨāļēāļŠāļŠāļīāļ„) āļŦāļĢāļ·āļ­āļ—āļĩāđˆāļŠāļĢāđ‰āļēāļ‡āļ„āļ§āļēāļĄāļžāļķāļ‡āļžāļ­āđƒāļˆāđƒāļŦāđ‰āļāļąāļšāļœāļđāđ‰āļšāļĢāļīāđ‚āļ āļ„ (āļ•āļēāļĄāļ„āļģāļ­āļ˜āļīāļšāļēāļĒāļ‚āļ­āļ‡āļŠāļģāļ™āļąāļāļ™āļĩāđ‚āļ­āļ„āļĨāļēāļŠāļŠāļīāļ„) āđāļ•āđˆāļŦāļ™āđˆāļ§āļĒāļ‚āļ­āļ‡āļāļēāļĢāļ§āļīāđ€āļ„āļĢāļēāļ°āļŦāđŒāļ„āļ·āļ­ āļāļēāļĢāļāļĢāļ°āļ—āļģāļŦāļĢāļ·āļ­āļžāļĪāļ•āļīāļāļĢāļĢāļĄāļ‚āļ­āļ‡āļšāļļāļ„āļ„āļĨ āļŦāļĢāļ·āļ­āđƒāļ™āļ āļēāļĐāļēāļ‚āļ­āļ‡āļ™āļąāļāđ€āļĻāļĢāļĐāļāļĻāļēāļŠāļ•āļĢāđŒāđāļ™āļ§āļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™ āļ—āļĩāđˆāđ€āļĢāļĩāļĒāļāļ§āđˆāļē trans-action (āļ•āđˆāļ­āđ„āļ›āļˆāļ°āļ‚āļ­āđƒāļŠāđ‰āļ„āļģāļ§āđˆāļēāļ›āļāļīāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒāđāļ—āļ™)

āļ„āļ­āļĄāļĄāļ­āļ™āļŠāđŒāđ„āļ”āđ‰āđāļšāđˆāļ‡āļĨāļąāļāļĐāļ“āļ°āļ‚āļ­āļ‡āļ›āļāļīāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒāļĢāļ°āļŦāļ§āđˆāļēāļ‡āļšāļļāļ„āļ„āļĨāļ­āļ­āļāđ€āļ›āđ‡āļ™ 3 āļ›āļĢāļ°āđ€āļ āļ— āļ„āļ·āļ­ āđāļšāļšāļ•āđˆāļ­āļĢāļ­āļ‡ (bargaining transaction) āļ„āļ·āļ­ āļ„āļ§āļēāļĄāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒāļĢāļ°āļŦāļ§āđˆāļēāļ‡āļœāļđāđ‰āļ‹āļ·āđ‰āļ­āļœāļđāđ‰āļ‚āļēāļĒāļŠāļīāļ™āļ„āđ‰āļēāđƒāļ™āļ•āļĨāļēāļ”, āđāļšāļšāļšāļĢāļīāļŦāļēāļĢāļˆāļąāļ”āļāļēāļĢ (managerial transaction) āļ‹āļķāđˆāļ‡āđ€āļ›āđ‡āļ™āļ„āļ§āļēāļĄāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒāļĢāļ°āļŦāļ§āđˆāļēāļ‡āļŦāļąāļ§āļŦāļ™āđ‰āļēāļāļąāļšāļĨāļđāļāļ™āđ‰āļ­āļ‡, āļāđˆāļēāļĒāļšāļĢāļīāļŦāļēāļĢāļāļąāļšāļāđˆāļēāļĒāļ›āļāļīāļšāļąāļ•āļīāļŦāļĢāļ·āļ­āļœāļđāđ‰āļ—āļĩāđˆāļŠāļđāļ‡āļāļ§āđˆāļēāđāļĨāļ°āļœāļđāđ‰āļ—āļĩāđˆāļ•āđˆāļģāļāļ§āđˆāļē āđāļĨāļ°āļŠāļļāļ”āļ—āđ‰āļēāļĒāļ„āļ·āļ­ āđāļšāļšāļˆāļąāļ”āļŠāļĢāļĢ (rationing transaction) āļ—āļĩāđˆāļ„āļĨāđ‰āļēāļĒāļāļąāļšāđāļšāļšāļ—āļĩāđˆāļŠāļ­āļ‡ āđāļ•āđˆāļāđˆāļēāļĒāļ—āļĩāđˆāļŠāļđāļ‡āļāļ§āđˆāļēāļĄāļĩāļĨāļąāļāļĐāļ“āļ°āđ€āļ›āđ‡āļ™āļāļĨāļļāđˆāļĄāđƒāļ™āļ‚āļ“āļ°āļ—āļĩāđˆāļāđˆāļēāļĒāļ—āļĩāđˆāļ•āđˆāļģāļāļ§āđˆāļēāđ€āļ›āđ‡āļ™āļšāļļāļ„āļ„āļĨāļˆāļģāļ™āļ§āļ™āļĄāļēāļāļ—āļĩāđˆāđ„āļĄāđˆāđ„āļ”āđ‰āļĢāļ§āļĄāļ•āļąāļ§āļāļąāļ™ āđ€āļŠāđˆāļ™ āļ„āļ§āļēāļĄāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒāļĢāļ°āļŦāļ§āđˆāļēāļ‡āļĢāļąāļāļŠāļ āļēāļāļąāļšāļ›āļĢāļ°āļŠāļēāļŠāļ™āļŦāļĢāļ·āļ­āļĢāļ°āļŦāļ§āđˆāļēāļ‡āļ„āļ“āļ°āļāļĢāļĢāļĄāļāļēāļĢāļ‚āļ­āļ‡āļšāļĢāļīāļĐāļąāļ—āļāļąāļšāļžāļ™āļąāļāļ‡āļēāļ™ āđ€āļ›āđ‡āļ™āļ•āđ‰āļ™

āđ€āļĄāļ·āđˆāļ­āđ€āļ™āđ‰āļ™āļ—āļĩāđˆāļ›āļāļīāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒāļĢāļ°āļŦāļ§āđˆāļēāļ‡āļšāļļāļ„āļ„āļĨ āļŠāļīāđˆāļ‡āļ—āļĩāđˆāđ€āļĻāļĢāļĐāļāļĻāļēāļŠāļ•āļĢāđŒāđāļ™āļ§āļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™āļŠāļĩāđ‰āđƒāļŦāđ‰āđ€āļĢāļēāđ€āļŦāđ‡āļ™āļ„āļ·āļ­ āļĢāļđāļ›āđāļšāļšāļ„āļ§āļēāļĄāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒāļ—āļĩāđˆāđ€āļāļīāļ”āļˆāļēāļāļ›āļāļīāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒ āļāļĨāđˆāļēāļ§āļ„āļ·āļ­ āđƒāļ™āļ›āļāļīāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒāđāļ•āđˆāļĨāļ°āļĢāļđāļ›āđāļšāļš āđ€āļŠāđˆāļ™ āđƒāļ™āđāļšāļšāļ•āđˆāļ­āļĢāļ­āļ‡āļŦāļĢāļ·āļ­āđāļšāļšāļšāļĢāļīāļŦāļēāļĢāļˆāļąāļ”āļāļēāļĢ āļŦāļĨāļąāļāļāļēāļĢāļ—āļĩāđˆāļāļģāļāļąāļšāļ„āļ§āļēāļĄāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒāļ­āļąāļ™āđ„āļ”āđ‰āđāļāđˆ āđ€āļ—āđˆāļēāđ€āļ—āļĩāļĒāļĄāļāļąāļ™āļŦāļĢāļ·āļ­āļŠāļđāļ‡-āļ•āđˆāļģ āļˆāļ°āļŠāļ°āļ—āđ‰āļ­āļ™āļāļēāļĢāļˆāļąāļ”āļŠāļĢāļĢāļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļŦāļĢāļ·āļ­āļ—āļĢāļąāļžāļĒāļēāļāļĢāđƒāļ™āļĢāļ°āļ”āļąāļšāđāļ•āļāļ•āđˆāļēāļ‡āļāļąāļ™ āļ—āļąāđ‰āļ‡āļ™āļĩāđ‰ āļŠāļīāđˆāļ‡āļ—āļĩāđˆāļ•āđ‰āļ­āļ‡āļžāļķāļ‡āļĢāļ°āļĨāļķāļāđ€āļŠāļĄāļ­āļāđ‡āļ„āļ·āļ­āļ‚āđ‰āļ­āđ€āļ—āđ‡āļˆāļˆāļĢāļīāļ‡āļ§āđˆāļēāđ‚āļ­āļāļēāļŠāļŦāļĢāļ·āļ­āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļ—āļĩāđˆāļāđˆāļēāļĒāļŦāļ™āļķāđˆāļ‡āđ„āļ”āđ‰āļĢāļąāļšāļĒāđˆāļ­āļĄāđ€āļ—āđˆāļēāļāļąāļšāļ‚āđ‰āļ­āļˆāļģāļāļąāļ”āļŦāļĢāļ·āļ­āļāļēāļĢāļĨāļīāļ”āļĢāļ­āļ™āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļ‚āļ­āļ‡āļ­āļĩāļāļāđˆāļēāļĒāđ€āļŠāļĄāļ­ (āđāļĨāļ°āđ€āļ›āđ‡āļ™āđ€āļŠāđˆāļ™āđ€āļ”āļĩāļĒāļ§āļāļąāļ™āđƒāļ™āļ—āļēāļ‡āļāļĨāļąāļšāļāļąāļ™) āļ‹āļķāđˆāļ‡āļ–āļ·āļ­āđ€āļ›āđ‡āļ™āđ€āļ‡āļ·āđˆāļ­āļ™āđ„āļ‚āļ•āļēāļĄāļ˜āļĢāļĢāļĄāļŠāļēāļ•āļīāļ‚āļ­āļ‡āļ›āļāļīāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒ

āđ€āļĻāļĢāļĐāļāļĻāļēāļŠāļ•āļĢāđŒāđāļ™āļ§āļ™āļĩāđ‰āļˆāļķāļ‡āđ€āļ›āđ‡āļ™āļāļēāļĢāļĻāļķāļāļĐāļēāļ„āļ§āļēāļĄāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒāļĢāļ°āļŦāļ§āđˆāļēāļ‡āļĄāļ™āļļāļĐāļĒāđŒāđāļĨāļ°āļĄāļ™āļļāļĐāļĒāđŒ āđ‚āļ”āļĒāđ€āļŠāļ·āđˆāļ­āļ§āđˆāļēāļĨāļąāļāļĐāļ“āļ°āļ—āļĩāđˆāļ‹āđˆāļ­āļ™āļ­āļĒāļđāđˆāļ‚āđ‰āļēāļ‡āļŦāļĨāļąāļ‡āļ›āļāļīāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒāļ‚āļ­āļ‡āļ›āļąāļˆāđ€āļˆāļāļšāļļāļ„āļ„āļĨ āļŠāļēāļĄāļēāļĢāļ–āļˆāļģāđāļ™āļāļ­āļ­āļāđ€āļ›āđ‡āļ™ 3 āļĨāļąāļāļĐāļ“āļ° āļ„āļ·āļ­ āļ‚āļąāļ”āđāļĒāđ‰āļ‡ āļžāļķāđˆāļ‡āļžāļēāđāļĨāļ°āļšāļąāļ‡āļ„āļąāļš āđ„āļĄāđˆāļ—āļēāļ‡āđƒāļ”āļāđ‡āļ—āļēāļ‡āļŦāļ™āļķāđˆāļ‡

āļˆāļķāļ‡āļ•āđˆāļēāļ‡āļˆāļēāļāđ€āļĻāļĢāļĐāļāļĻāļēāļŠāļ•āļĢāđŒāļ—āļĩāđˆāļŠāļ™āļąāļšāļŠāļ™āļļāļ™āļ•āļĨāļēāļ”āđ€āļŠāļĢāļĩ āļ—āļĩāđˆāđ€āļ›āđ‡āļ™āļāļēāļĢāļĻāļķāļāļĐāļēāļ„āļ§āļēāļĄāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒāļĢāļ°āļŦāļ§āđˆāļēāļ‡āļĄāļ™āļļāļĐāļĒāđŒāđāļĨāļ°āļ˜āļĢāļĢāļĄāļŠāļēāļ•āļī āđ€āļžāļĢāļēāļ°āļ–āļđāļāļŠāļĢāđ‰āļēāļ‡āļ‚āļķāđ‰āļ™āļšāļ™āļŠāļĄāļĄāļļāļ•āļīāļāļēāļ™āļ‚āļ­āļ‡āļ‚āļ­āļ‡āļ—āļĢāļąāļžāļĒāļēāļāļĢāļ—āļĩāđˆāļ­āļļāļ”āļĄāļŠāļĄāļšāļđāļĢāļ“āđŒāđāļĨāļ°āļāļēāļĢāļœāļŠāļĄāļāļĨāļĄāļāļĨāļ·āļ™āļ‚āļ­āļ‡āļœāļĨāļ›āļĢāļ°āđ‚āļĒāļŠāļ™āđŒ āđāļĨāļ°āļĒāļīāđˆāļ‡āļŦāđˆāļēāļ‡āđ„āļāļĨāļˆāļēāļāđ€āļĻāļĢāļĐāļāļĻāļēāļŠāļ•āļĢāđŒāļˆāļ­āļĄāļ›āļĨāļ­āļĄāļ—āļĩāđˆāļŠāļĢāđ‰āļēāļ‡āļ„āļ§āļēāļĄāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒāļĢāļ°āļŦāļ§āđˆāļēāļ‡āļĄāļ™āļļāļĐāļĒāđŒāļāļąāļšāļŠāļīāđˆāļ‡āļ‚āļ­āļ‡ āđ€āļžāļĢāļēāļ°āļĄāļļāđˆāļ‡āļ­āļ˜āļīāļšāļēāļĒāđāļ•āđˆāļ„āļ§āļēāļĄāļžāļķāļ‡āļžāļ­āđƒāļˆāđāļĨāļ°āļ›āļĢāļ°āđ‚āļĒāļŠāļ™āđŒāļˆāļēāļāļāļēāļĢāļšāļĢāļīāđ‚āļ āļ„

2

“āļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™Â” āļ•āļēāļĄāļāļēāļĢāļ§āļīāđ€āļ„āļĢāļēāļ°āļŦāđŒāđāļ™āļ§āļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™āļ„āļ·āļ­āļ­āļ°āđ„āļĢ? āļ—āļģāļ‡āļēāļ™āļ­āļĒāđˆāļēāļ‡āđ„āļĢ?

āļ„āļ§āļēāļĄāļ—āđ‰āļēāļ—āļēāļĒāļŦāļĨāļąāļāļ‚āļ­āļ‡āđ€āļĻāļĢāļĐāļāļĻāļēāļŠāļ•āļĢāđŒāđāļ™āļ§āļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™ āļ„āļ·āļ­āļāļēāļĢāļ™āļīāļĒāļēāļĄāļ„āļ§āļēāļĄāļŦāļĄāļēāļĒāļ‚āļ­āļ‡āļŠāļīāđˆāļ‡āļ—āļĩāđˆāđ€āļĢāļĩāļĒāļāļ§āđˆāļē “āļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™Â” āđƒāļŦāđ‰āļŠāļąāļ”āđ€āļˆāļ™ āđ€āļ™āļ·āđˆāļ­āļ‡āļˆāļēāļāļ„āļģāļ§āđˆāļēāļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™āļ–āļđāļāđƒāļŠāđ‰āđƒāļ™āļŠāļĩāļ§āļīāļ•āļ›āļĢāļ°āļˆāļģāļ§āļąāļ™āļˆāļ™āļāļĢāļ°āļ—āļąāđˆāļ‡āđ€āļāļīāļ”āļ„āļ§āļēāļĄāļŦāļĄāļēāļĒāļ—āļĩāđˆāđ€āļ‚āđ‰āļēāđƒāļˆāļ—āļąāđˆāļ§āđ„āļ›āļ­āļĩāļāļ„āļ§āļēāļĄāļŦāļĄāļēāļĒāļŦāļ™āļķāđˆāļ‡ āļ™āļ­āļāļˆāļēāļāļ™āļĩāđ‰ āļŠāļīāđˆāļ‡āļ—āļĩāđˆāđ€āļĢāļĩāļĒāļāļ§āđˆāļēāļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™āļĄāļĩāļ›āļĢāļīāļĄāļ“āļ‘āļĨāļāļ§āđ‰āļēāļ‡āļ‚āļ§āļēāļ‡āđāļĨāļ°āļ„āļĢāļ­āļšāļ„āļĨāļļāļĄāļ—āļąāđ‰āļ‡āļŠāļīāđˆāļ‡āļ—āļĩāđˆāđ€āļ›āđ‡āļ™āļ™āļēāļĄāļ˜āļĢāļĢāļĄāđāļĨāļ°āļĢāļđāļ›āļ˜āļĢāļĢāļĄāđ€āļŠāđˆāļ™ āļˆāļēāļĢāļĩāļ•āļ›āļĢāļ°āđ€āļžāļ“āļĩ āļāļāļŦāļĄāļēāļĒ āļĢāļąāļāļšāļēāļĨ āļŠāļŦāļ āļēāļžāđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™ āđ€āļ›āđ‡āļ™āļ•āđ‰āļ™

āļ„āļ­āļĄāļĄāļ­āļ™āļŠāđŒāđ„āļ”āđ‰āļŠāļĢāļļāļ›āļ„āļ§āļēāļĄāļŦāļĄāļēāļĒāļĢāļ§āļšāļĒāļ­āļ”āļ‚āļ­āļ‡āļŠāļīāđˆāļ‡āļ—āļĩāđˆāđ€āļĢāļĩāļĒāļāļ§āđˆāļē “āļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™Â” āđ€āļ­āļēāđ„āļ§āđ‰āļ§āđˆāļē āļŦāļĄāļēāļĒāļ–āļķāļ‡ āļāļēāļĢāļāļĢāļ°āļ—āļģāđāļšāļšāļĢāļ§āļĄāļŦāļĄāļđāđˆāļ—āļĩāđˆāļĄāļĩāļœāļĨāđƒāļ™āļāļēāļĢāļ„āļ§āļšāļ„āļļāļĄ, āļ›āļĨāļ”āļ›āļĨāđˆāļ­āļĒāđāļĨāļ°āļ‚āļĒāļēāļĒāļžāļĪāļ•āļīāļāļēāļĢāļ“āđŒāļ‚āļ­āļ‡āļ›āļąāļˆāđ€āļˆāļāļšāļļāļ„āļ„āļĨ (Institution as collective action in control, liberation and expantion of individual action)

āđ„āļĄāđˆāļ§āđˆāļēāļˆāļ°āđ€āļ›āđ‡āļ™āļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™āļ—āļĩāđˆāļˆāļąāļšāļ•āđ‰āļ­āļ‡āđ„āļ”āđ‰āđ€āļŠāđˆāļ™ āļĢāļąāļāļšāļēāļĨ āļĻāļēāļĨ āļŠāļŦāļ āļēāļžāđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™ (āļ•āđˆāļ­āđ„āļ›āļˆāļ°āđƒāļŠāđ‰āļ„āļģāļ§āđˆāļē “āļ­āļ‡āļ„āđŒāļāļĢ” āđāļ—āļ™āļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™āđƒāļ™āļāļĨāļļāđˆāļĄāļ™āļĩāđ‰) āļŦāļĢāļ·āļ­āļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™āļ—āļĩāđˆāđ€āļ›āđ‡āļ™āļ™āļēāļĄāļ˜āļĢāļĢāļĄāđ€āļŠāđˆāļ™ āļˆāļēāļĢāļĩāļ•āļ›āļĢāļ°āđ€āļžāļ“āļĩ āļĨāļąāļāļĐāļ“āļ°āļĢāđˆāļ§āļĄāļ—āļĩāđˆāļŠāļģāļ„āļąāļāļ‚āļ­āļ‡āļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™āđāļĨāļ°āļ­āļ‡āļ„āđŒāļāļĢāđ€āļŦāļĨāđˆāļēāļ™āļĩāđ‰ āļ„āļ·āļ­ āđ€āļ‚āđ‰āļēāđ„āļ›āđ€āļāļĩāđˆāļĒāļ§āļ‚āđ‰āļ­āļ‡āđƒāļ™āļĨāļąāļāļĐāļ“āļ°āđ€āļžāļīāđˆāļĄāļŦāļĢāļ·āļ­āļĨāļ”āļāļēāļĢāļˆāļģāļāļąāļ”, āļāļēāļĢāļ­āļ™āļļāļāļēāļ•āļŦāļĢāļ·āļ­āļāļēāļĢāļ‚āļĒāļēāļĒāļ‚āļ­āļšāđ€āļ‚āļ•āļ‚āļ­āļ‡āļāļēāļĢāļāļĢāļ°āļ—āļģāļ‚āļ­āļ‡āļšāļļāļ„āļ„āļĨāđ€āļŠāļĄāļ­

āļ„āļ­āļĄāļĄāļ­āļ™āļŠāđŒāđ€āļĢāļĩāļĒāļāļŦāļĨāļąāļāļāļēāļĢ, āļ•āļĢāļĢāļāļŦāļĢāļ·āļ­āļĢāļđāļ›āđāļšāļšāļāļēāļĢāđƒāļŦāđ‰āđ€āļŦāļ•āļļāđāļĨāļ°āļœāļĨāļ—āļĩāđˆāļŠāļąāļ‡āļ„āļĄāļĒāļ­āļĄāļĢāļąāļšāđƒāļ™āļ„āļ§āļēāļĄāđ€āļ›āđ‡āļ™āļŠāļēāļāļĨāđƒāļ™āļŠāđˆāļ§āļ‡āļĢāļ°āļĒāļ°āđ€āļ§āļĨāļēāļŦāļ™āļķāđˆāļ‡āļ§āđˆāļē “working rules” āļ‹āļķāđˆāļ‡āļœāļđāđ‰āđ€āļ‚āļĩāļĒāļ™āļ‚āļ­āđƒāļŠāđ‰āļ„āļģāļ§āđˆāļē “āļāļŽāđ€āļāļ“āļ‘āđŒāļ—āļĩāđˆāļāļģāļĨāļąāļ‡āļ—āļģāļ‡āļēāļ™Â” āļ‚āļ­āļ‡āļŠāļąāļ‡āļ„āļĄ āļāļŽāđ€āļāļ“āļ‘āđŒ āļŊ āļ™āļĩāđ‰āđ€āļ­āļ‡ āļ—āļĩāđˆāđ€āļ›āđ‡āļ™āđ€āļ‡āļ·āđˆāļ­āļ™āđ„āļ‚āļšāļ­āļāļ§āđˆāļēāļ­āļ°āđ„āļĢāļ„āļ·āļ­ “āļŠāļīāđˆāļ‡āļ—āļĩāđˆāļšāļļāļ„āļ„āļĨāļŠāļēāļĄāļēāļĢāļ–, āđ„āļĄāđˆāļŠāļēāļĄāļēāļĢāļ–, āļ•āđ‰āļ­āļ‡, āđ„āļĄāđˆāļ•āđ‰āļ­āļ‡, āļ­āļēāļˆāļˆāļ°āļŦāļĢāļ·āļ­āļ­āļēāļˆāļˆāļ°āđ„āļĄāđˆÂ”āļāļĢāļ°āļ—āļģāļāļēāļĢāđƒāļ”āđ† āđ„āļ”āđ‰ āļ•āļēāļĄāļ—āļĩāđˆāđ€āļ‚āļēāļāļĨāđˆāļēāļ§āļ§āđˆāļē “….[individual] “can” or “cannot”, because collective action will or will not come to his aid. He “must” or “most not”, because collective action will compel him. He “may”, because collective action will permit him and protect him. He “may not”, because collective action will prevent him.” (Commons, 1931)

āļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™āđāļĨāļ°āļ­āļ‡āļ„āđŒāļāļĢāđƒāļ™āļŠāļąāļ‡āļ„āļĄāļĨāđ‰āļ§āļ™āļĄāļĩāļŠāđˆāļ§āļ™āļ§āļēāļ‡āļŦāļĨāļąāļāļāļēāļĢ āļ•āļĢāļĢāļāļ°āļŦāļĢāļ·āļ­āļĢāļđāļ›āđāļšāļšāļāļēāļĢāđƒāļŦāđ‰āđ€āļŦāļ•āļļāļœāļĨāļ”āļąāļ‡āļāļĨāđˆāļēāļ§ āļ—āļąāđ‰āļ‡āļ—āļĩāđˆāđ„āļĄāđˆāļ•āđ‰āļ­āļ‡āļĄāļĩāļāļēāļĢāļˆāļąāļ”āļ•āļąāđ‰āļ‡āļŦāļĢāļ·āļ­āļ§āļēāļ‡āđāļœāļ™ āđ‚āļ”āļĒāļœāđˆāļēāļ™āļāļēāļĢāđƒāļŠāđ‰āļāļĨāđ„āļāđāļāđ‰āđ„āļ‚āļ„āļ§āļēāļĄāļ‚āļąāļ”āđāļĒāđ‰āļ‡āļ—āļĩāđˆāđāļ•āđˆāļĨāļ°āļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™āđāļĨāļ°āļ­āļ‡āļ„āđŒāļāļĢāđ€āļ‚āđ‰āļēāđ„āļ›āđ€āļāļĩāđˆāļĒāļ§āļ‚āđ‰āļ­āļ‡ āļ—āļąāđ‰āļ‡āļ™āļĩāđ‰ āļāļĨāđ„āļāļˆāļąāļ”āļāļēāļĢāļ„āļ§āļēāļĄāļ‚āļąāļ”āđāļĒāđ‰āļ‡āļ›āļĢāļ°āļāļ­āļšāļ”āđ‰āļ§āļĒ āļāļĨāđ„āļāļ—āļēāļ‡āđ€āļĻāļĢāļĐāļāļāļīāļˆ āļāļĨāđ„āļāļ—āļēāļ‡āļ›āļāļ„āļĢāļ­āļ‡ (āļāļĢāļ°āļšāļ§āļ™āļāļēāļĢāļĒāļļāļ•āļīāļ˜āļĢāļĢāļĄ) āđāļĨāļ°āļāļĨāđ„āļāļ—āļēāļ‡āļŠāļąāļ‡āļ„āļĄ āļĻāļĩāļĨāļ˜āļĢāļĢāļĄāļŦāļĢāļ·āļ­āļāļēāļĢāđ€āļĄāļ·āļ­āļ‡ āļ”āļąāļ‡āļ™āļąāđ‰āļ™ āđƒāļ™āļŠāđˆāļ§āļ‡āđ€āļ§āļĨāļēāļŦāļ™āļķāđˆāļ‡ āļāļēāļĢāļāļĢāļ°āļ—āļģāļ‚āļ­āļ‡āļŠāļĄāļēāļŠāļīāļāđƒāļ™āļŠāļąāļ‡āļ„āļĄāļˆāļķāļ‡āļ–āļđāļāļāļģāļāļąāļšāđāļĨāļ°āļ„āļ§āļšāļ„āļļāļĄ āļ—āļąāđ‰āļ‡āđ‚āļ”āļĒāđ€āļ›āļīāļ”āđ€āļœāļĒāđāļĨāļ°āđ‚āļ”āļĒāđāļ­āļšāđāļāļ‡āđ‚āļ”āļĒāļŠāļļāļ”āļ‚āļ­āļ‡ “āļāļŽāđ€āļāļ“āļ‘āđŒāļ—āļĩāđˆāļāļģāļĨāļąāļ‡āļ—āļģāļ‡āļēāļ™Â” āļ—āļĩāđˆāļ„āļĢāļ­āļšāļ‡āļģāļŠāļąāļ‡āļ„āļĄāļŠāļļāļ”āļŦāļ™āļķāđˆāļ‡āđ€āļŠāļĄāļ­

āđƒāļ™āļ›āļĢāļ°āđ€āļ—āļĻāļ—āļĩāđˆāđƒāļŠāđ‰āļĢāļ°āļšāļšāļāļŽāļŦāļĄāļēāļĒāđāļšāļš common law āđ€āļŠāđˆāļ™āļŠāļŦāļĢāļąāļāļŊ āļ‹āļķāđˆāļ‡āļāļŽāļŦāļĄāļēāļĒāļšāļēāļ‡āļŠāđˆāļ§āļ™āđ„āļĄāđˆāļĄāļĩāļāļēāļĢāđ€āļ‚āļĩāļĒāļ™āđ€āļ›āđ‡āļ™āļĨāļēāļĒāļĨāļąāļāļĐāļ“āđŒāļ­āļąāļāļĐāļĢāļ™āļąāđ‰āļ™ āļ„āļģāļ•āļąāļ”āļŠāļīāļ™āļ‚āļ­āļ‡āļžāļīāļžāļēāļāļĐāļēāļŠāļđāļ‡āļˆāļ°āļĄāļēāļˆāļēāļāļŦāļĨāļąāļāļāļēāļĢāđ€āļ”āļĩāļĒāļ§āļāļąāļšāļ—āļĩāđˆāļ„āļ­āļĄāļĄāļ­āļ™āļŠāđŒāļ­āļ˜āļīāļšāļēāļĒāđ€āļĢāļ·āđˆāļ­āļ‡āļāļŽāđ€āļāļ“āļ‘āđŒāļŊ āļ™āļĩāđ‰ āļ­āļĒāđˆāļēāļ‡āđ„āļĢāļāđ‡āļ•āļēāļĄ āļāļŽāđ€āļāļ“āļ‘āđŒāļŊ āđ€āļ›āļĨāļĩāđˆāļĒāļ™āđāļ›āļĨāļ‡āđ„āļ›āļ•āļēāļĄāļĒāļļāļ„āļŠāļĄāļąāļĒāđ€āļŠāļĄāļ­ āđ€āļžāļĢāļēāļ°āļŠāļąāļ‡āļ„āļĄāđ€āļ›āļĨāļĩāđˆāļĒāļ™āđāļĨāļ°āļĢāļđāļ›āđāļšāļšāļ„āļ§āļēāļĄāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒāļĢāļ°āļŦāļ§āđˆāļēāļ‡āļšāļļāļ„āļ„āļĨāđƒāļ™āļŠāļąāļ‡āļ„āļĄāļāđ‡āđ€āļ›āļĨāļĩāđˆāļĒāļ™āđāļ›āļĨāļ‡āđ„āļ›āļ•āļĨāļ­āļ”āđ€āļ§āļĨāļē āļ–āļķāļ‡āđāļĄāđ‰āļˆāļ°āļ•āđ‰āļ­āļ‡āđƒāļŠāđ‰āđ€āļ§āļĨāļēāļ™āļēāļ™āļĄāļēāļ āļŠāļģāļŦāļĢāļąāļšāļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™āļ—āļĩāđˆāđ€āļ›āđ‡āļ™āļ™āļēāļĄāļ˜āļĢāļĢāļĄāļ­āļĒāđˆāļēāļ‡āļ‚āļ™āļšāļ˜āļĢāļĢāļĄāđ€āļ™āļĩāļĒāļĄāļ›āļĢāļ°āđ€āļžāļ“āļĩ

3

āļˆāļēāļāļ—āļĪāļĐāļŽāļĩāļŠāļđāđˆāļšāļ—āļ§āļīāđ€āļ„āļĢāļēāļ°āļŦāđŒāļ›āļĢāļēāļāļāļāļēāļĢāļ“āđŒāļ—āļĩāđˆāđ€āļāļīāļ”āļ‚āļķāđ‰āļ™

1. āļˆāļēāļāļāļĢāļ­āļšāļ—āļĪāļĐāļŽāļĩāļ‚āļ­āļ‡āļ„āļ­āļĄāļĄāļ­āļ™āļŠāđŒāđ€āļĢāļ·āđˆāļ­āļ‡āļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™ āļāļēāļĢāđāļŠāļ”āļ‡āļ„āļ§āļēāļĄāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒāļĢāļ°āļŦāļ§āđˆāļēāļ‡āļžāļĪāļ•āļīāļāļēāļĢāļ“āđŒāļĢāļ§āļĄāļŦāļĄāļđāđˆāļāļąāļšāļœāļĨāđƒāļ™āļ—āļēāļ‡āļˆāļģāļāļąāļ”āļ‚āļ­āļšāđ€āļ‚āļ•āļāļēāļĢāļāļĢāļ°āļ—āļģāļ‚āļ­āļ‡āļšāļļāļ„āļ„āļĨāļ™āļąāđ‰āļ™āļŠāļĩāđ‰āđƒāļŦāđ‰āđ€āļŦāđ‡āļ™āļ„āļ§āļēāļĄāļŠāļģāļ„āļąāļāļ‚āļ­āļ‡āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāđāļĨāļ°āļāļēāļĢāļāļĢāļ°āļ—āļšāļ‚āļ­āļ‡āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļ—āļĩāđˆāļĄāļĩāļ—āļąāđ‰āļ‡āļāđˆāļēāļĒāđ„āļ”āđ‰āđāļĨāļ°āđ€āļŠāļĩāļĒ

āļ•āļąāļ§āļ­āļĒāđˆāļēāļ‡āļ‚āļ­āļ‡āļžāļĪāļ•āļīāļāļēāļĢāļ“āđŒāļŦāļĄāļđāđˆāđƒāļ™āļŠāļąāļ‡āļ„āļĄāđ„āļ—āļĒāļ—āļĩāđˆāđ„āļĨāđˆāļĨāđˆāļēāđāļ‚āļ§āļ™āļ›āđ‰āļēāļĒ “āļŦāļĄāļīāđˆāļ™āļŊ” āđƒāļŦāđ‰āļāļąāļšāļšāļļāļ„āļ„āļĨāļ•āđˆāļēāļ‡āđ† āļ­āļēāļˆāļ–āļ·āļ­āđ€āļ›āđ‡āļ™ “āļāļŽāđ€āļāļ“āļ‘āđŒāļ—āļĩāđˆāļāļģāļĨāļąāļ‡āļ—āļģāļ‡āļēāļ™Â” āļ­āļĒāļđāđˆāđƒāļ™āļŠāļąāļ‡āļ„āļĄ āđ€āļĄāļ·āđˆāļ­āļšāļļāļ„āļ„āļĨāļāļĨāļļāđˆāļĄāļ™āļĩāđ‰āđƒāļŠāđ‰āļ­āļąāļ•āļ§āļīāļŠāļąāļĒāđ€āļ‚āđ‰āļēāļ•āļąāļ”āļŠāļīāļ™āļāļēāļĢāļāļĢāļ°āļ—āļģāļ‚āļ­āļ‡āļšāļļāļ„āļ„āļĨāļ­āļ·āđˆāļ™āļ§āđˆāļē “āđ€āļ‚āđ‰āļēāļ‚āđˆāļēāļĒāļŦāļĄāļīāđˆāļ™āļŊ” āļŦāļĢāļ·āļ­āđ„āļĄāđˆ āļˆāļķāļ‡āđ€āļ—āđˆāļēāļāļąāļšāļšāļ­āļāļ§āđˆāļēāļšāļļāļ„āļ„āļĨāļ­āļ·āđˆāļ™āļ™āļąāđ‰āļ™ “āļŠāļēāļĄāļēāļĢāļ–āļŦāļĢāļ·āļ­āđ„āļĄāđˆāļŠāļēāļĄāļēāļĢāļ–” āļŦāļĢāļ·āļ­ “āļ„āļ§āļĢāļŦāļĢāļ·āļ­āđ„āļĄāđˆāļ„āļ§āļĢ” āļāļĢāļ°āļ—āļģāļ­āļ°āđ„āļĢ āđ‚āļ”āļĒāđ„āļĄāđˆāļŠāļ™āđƒāļˆāļ–āļķāļ‡āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļ—āļĩāđˆāļ–āļđāļāļāļĢāļ°āļ—āļšāļŦāļĢāļ·āļ­āļĨāļīāļ”āļĢāļ­āļ™āļˆāļēāļāļžāļĪāļ•āļīāļāļēāļĢāļ“āđŒāļ”āļąāļ‡āļāļĨāđˆāļēāļ§ āļ—āļąāđ‰āļ‡āļ™āļĩāđ‰ āļžāļķāļ‡āļŠāļąāļ‡āđ€āļāļ•āļ§āđˆāļēāļšāļļāļ„āļ„āļĨāļāļĨāļļāđˆāļĄāļ™āļĩāđ‰āđ„āļĄāđˆāļĄāļĩāļ­āļīāļ—āļ˜āļīāļžāļĨāļĄāļēāļāļžāļ­āđƒāļ™āļāļēāļĢāļāļģāļŦāļ™āļ”āļāļŽāđ€āļāļ“āļ‘āđŒāļŊ āđāļ•āđˆāđ€āļ›āđ‡āļ™āđ€āļžāļĩāļĒāļ‡āļ•āļąāļ§āđāļ—āļ™āļ‚āļ­āļ‡āļāļŽāđ€āļāļ“āļ‘āđŒ āļ—āļĩāđˆāđƒāļŦāļāđˆāļāļ§āđˆāļē āļ—āļĩāđˆāļ›āļĢāļēāļāļāļ­āļĒāļđāđˆāđƒāļ™āļŠāļąāļ‡āļ„āļĄāļŠāļąāđˆāļ§āļ‚āļ“āļ°āļ™āļĩāđ‰

āļ­āļĒāđˆāļēāļ‡āđ„āļĢāļāđ‡āļ”āļĩ āļœāļđāđ‰āđ€āļ‚āļĩāļĒāļ™āđ„āļĄāđˆāđ€āļŠāļ·āđˆāļ­āļ§āđˆāļēāļ—āļļāļāļāđˆāļēāļĒāļ—āļĩāđˆāđ€āļāļĩāđˆāļĒāļ§āļ‚āđ‰āļ­āļ‡āđƒāļ™āļāļĢāļ“āļĩāđ„āļ—āļĢāļ­āļąāļĄāļžāđŒ āļ­āļąāļ™āđ„āļ”āđ‰āđāļāđˆ āļĻāļēāļĨāđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™āđ€āļˆāđ‰āļēāļ‚āļ­āļ‡āđ€āļĢāļ·āđˆāļ­āļ‡, āļ­āļ˜āļīāļšāļ”āļĩāļāļĢāļĄāļŠāļ§āļąāļŠāļ”āļīāļāļēāļĢāđāļĨāļ°āļ„āļļāđ‰āļĄāļ„āļĢāļ­āļ‡āđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™ (āļ—āļĩāđˆāļāļĨāđˆāļēāļ§āļŠāļ™āļąāļšāļŠāļ™āļļāļ™āļ§āđˆāļēāļĻāļēāļĨāļ—āļģāļ–āļđāļāļ•āđ‰āļ­āļ‡āđāļĨāđ‰āļ§), āļ™āļēāļĒāļˆāđ‰āļēāļ‡āļ‚āļ­āļ‡āļ„āļļāļ“āļˆāļīāļ•āļĢāļēāđ€āļ­āļ‡ āļĢāļ§āļĄāļ—āļąāđ‰āļ‡āļāļĨāļļāđˆāļĄāļ„āļ™āļ—āļĩāđˆāļ”āļđāļŦāļĄāļīāđˆāļ™ āļ–āļēāļāļ–āļēāļ‡āđāļĨāļ°āļ›āļĢāļ°āļ“āļēāļĄāļāļēāļĢāļāļĢāļ°āļ—āļģāļ‚āļ­āļ‡āļ„āļļāļ“āļˆāļīāļ•āļĢāļēāļ™āļąāđ‰āļ™āđ„āļ”āđ‰āļ•āļĢāļ°āļŦāļ™āļąāļāļĢāļđāđ‰āļ–āļķāļ‡āđ€āļĢāļ·āđˆāļ­āļ‡āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāđŒāļ—āļĩāđˆāļ–āļđāļāļāļĢāļ°āļ—āļšāļ‚āļ­āļ‡āļ„āļļāļ“āļˆāļīāļ•āļĢāļēāđāļĨāļ°āđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™āļ„āļ™āļ­āļ·āđˆāļ™āđāļĄāđ‰āđāļ•āđˆāļ™āđ‰āļ­āļĒ āđ„āļĄāđˆāļˆāļģāđ€āļ›āđ‡āļ™āļ•āđ‰āļ­āļ‡āļ„āļīāļ”āļ§āđˆāļēāļšāļļāļ„āļ„āļĨāđ€āļŦāļĨāđˆāļēāļ™āļĩāđ‰āļˆāļ°āļŠāļ™āđƒāļˆāđƒāļŠāđˆāđƒāļˆāļāļąāļšāļŠāļīāļ—āļ˜āļīāđŒāļ‚āļ­āļ‡āđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™āļāļĨāļļāđˆāļĄāļ™āļĩāđ‰āļŦāļĢāļ·āļ­āđ„āļĄāđˆ āđ€āļžāļĩāļĒāļ‡āđƒāļ”

2. āļˆāļēāļāļ„āļ§āļēāļĄāļĢāļđāđ‰āđ€āļāļĩāđˆāļĒāļ§āļāļąāļšāļĢāļđāļ›āđāļšāļšāļ‚āļ­āļ‡āļ›āļāļīāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒ āļ‹āļķāđˆāļ‡āļĄāļĩ 3 āļĨāļąāļāļĐāļ“āļ°āļ„āļ·āļ­ āđāļšāļšāļ•āđˆāļ­āļĢāļ­āļ‡ (bargaining transaction), āđāļšāļšāļšāļĢāļīāļŦāļēāļĢāļˆāļąāļ”āļāļēāļĢ (managerial transaction) āđāļĨāļ°āđāļšāļšāļˆāļąāļ”āļŠāļĢāļĢ (rationing transaction) āļˆāļ°āđ€āļŦāđ‡āļ™āļ§āđˆāļēāļ„āļ§āļēāļĄāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒāļĢāļ°āļŦāļ§āđˆāļēāļ‡āđ€āļˆāđ‰āļēāļ‚āļ­āļ‡āļāļīāļˆāļāļēāļĢāļŦāļĢāļ·āļ­āļœāļđāđ‰āļ‚āļēāļĒāļŠāļīāļ™āļ„āđ‰āļēāļāļąāļšāļœāļđāđ‰āļ‹āļ·āđ‰āļ­āļŠāļīāļ™āļ„āđ‰āļēāļ™āļąāđ‰āļ™āđ€āļ›āđ‡āļ™āđāļšāļšāļ•āđˆāļ­āļĢāļ­āļ‡ (bargaining transactions) āđƒāļ™āļ‚āļ“āļ°āļ—āļĩāđˆ āļ„āļ§āļēāļĄāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒāļĢāļ°āļŦāļ§āđˆāļēāļ‡āļ™āļēāļĒāļˆāđ‰āļēāļ‡āđāļĨāļ°āļĨāļđāļāļˆāđ‰āļēāļ‡āđ€āļ›āđ‡āļ™āđāļšāļšāļšāļĢāļīāļŦāļēāļĢāļˆāļąāļ”āļāļēāļĢ (managerial transactions)

āđƒāļ™āļ„āļ§āļēāļĄāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒāļ„āļđāđˆāđāļĢāļāļ„āļ·āļ­āļĢāļ°āļŦāļ§āđˆāļēāļ‡āļœāļđāđ‰āļ‚āļēāļĒāđāļĨāļ°āļœāļđāđ‰āļ‹āļ·āđ‰āļ­āļŠāļīāļ™āļ„āđ‰āļē āļŦāļĨāļąāļāļāļēāļĢāļ—āļĩāđˆāļāļģāļāļąāļšāļ„āļ§āļēāļĄāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒāļ„āļ·āļ­ āļŦāļĨāļąāļāļ‚āļ­āļ‡āļ„āļ§āļēāļĄāđ€āļ—āđˆāļēāđ€āļ—āļĩāļĒāļĄāļāļąāļ™ āđ€āļžāļĢāļēāļ°āļ•āđˆāļēāļ‡āļāđˆāļēāļĒāļŠāļēāļĄāļēāļĢāļ–āđ€āļĨāļ·āļ­āļāļšāļ™āđ€āļ‡āļ·āđˆāļ­āļ™āđ„āļ‚āļ‚āļ­āļ‡āļāļēāļĢāđāļ‚āđˆāļ‡āļ‚āļąāļ™ āļ‚āļ“āļ°āļ—āļĩāđˆāļ„āļ§āļēāļĄāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒāđƒāļ™āļ„āļđāđˆāļŦāļĨāļąāļ‡ āļ„āļ·āļ­āļĢāļ°āļŦāļ§āđˆāļēāļ‡āļ™āļēāļĒāļˆāđ‰āļēāļ‡āđāļĨāļ°āđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™āļ™āļąāđ‰āļ™ āļ–āļđāļāļāļģāļāļąāļšāđ‚āļ”āļĒāļŦāļĨāļąāļāļ‚āļ­āļ‡āļ„āļ§āļēāļĄāđ„āļĄāđˆāđ€āļ—āđˆāļēāđ€āļ—āļĩāļĒāļĄāļāļąāļ™āđāļĨāļ°āļŦāļĨāļąāļāļ›āļĢāļ°āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļ āļēāļž āļ”āļąāļ‡āļ—āļĩāđˆāļ™āļēāļĒāļˆāđ‰āļēāļ‡āļĄāļąāļāļāļĨāđˆāļēāļ§āļ­āđ‰āļēāļ‡āđ€āļĢāļ·āđˆāļ­āļ‡āļ„āļ§āļēāļĄāļŠāļ‡āļšāđ€āļĢāļĩāļĒāļšāļĢāđ‰āļ­āļĒāđ€āļžāļ·āđˆāļ­āļ›āļĢāļ°āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļ āļēāļžāđƒāļ™āļāļēāļĢāļ—āļģāļ‡āļēāļ™āđāļĨāļ°āļāļēāļĢāļœāļĨāļīāļ•

4. āļ„āļ§āļēāļĄāđ€āļ‚āđ‰āļēāđƒāļˆāđƒāļ™āđ€āļĢāļ·āđˆāļ­āļ‡ “āļāļŽāđ€āļāļ“āļ‘āđŒāļ—āļĩāđˆāļāļģāļĨāļąāļ‡āļ—āļģāļ‡āļēāļ™Â” āđ„āļ”āđ‰āđāļŠāļ”āļ‡āđƒāļŦāđ‰āđ€āļŦāđ‡āļ™āļ§āđˆāļēāļ™āļ­āļāļˆāļēāļāļāļĨāđ„āļāļ—āļēāļ‡āđ€āļĻāļĢāļĐāļāļāļīāļˆ āļ„āļ·āļ­ āļāļģāđ„āļĢ/āļ‚āļēāļ”āļ—āļļāļ™ āļ—āļĩāđˆāļŠāļēāļĄāļēāļĢāļ–āđƒāļŠāđ‰āđ€āļ›āđ‡āļ™āļāļĨāđ„āļāļˆāļąāļ”āļāļēāļĢāļ„āļ§āļēāļĄāļ‚āļąāļ”āđāļĒāđ‰āļ‡āļ—āļēāļ‡āļ—āļĢāļąāļžāļĒāļēāļāļĢāđāļĨāđ‰āļ§ āđ€āļĢāļēāļĒāļąāļ‡āļŠāļēāļĄāļēāļĢāļ–āđƒāļŠāđ‰āļāļĨāđ„āļāļ—āļēāļ‡āļ›āļāļ„āļĢāļ­āļ‡ āļ„āļ·āļ­ āļāļĢāļ°āļšāļ§āļ™āļāļēāļĢāļĒāļļāļ•āļīāļ˜āļĢāļĢāļĄ (āļ‹āļķāđˆāļ‡āļ–āļ·āļ­āđ€āļ›āđ‡āļ™āļ„āļ§āļēāļĄāļĢāļļāļ™āđāļĢāļ‡) āđāļĨāļ°āļāļĨāđ„āļāļ—āļēāļ‡āļŠāļąāļ‡āļ„āļĄāļŦāļĢāļ·āļ­āļĻāļĩāļĨāļ˜āļĢāļĢāļĄāđ€āļŠāđˆāļ™ āļāļēāļĢāđāļ—āļĢāļāđāļ‹āļ‡āļŦāļĢāļ·āļ­āļāļ”āļ”āļąāļ™āđ‚āļ”āļĒāđƒāļŠāđ‰āļ„āļ§āļēāļĄāđ€āļŦāđ‡āļ™āļ‚āļ­āļ‡āļāļĨāļļāđˆāļĄāļ„āļ™ āđ€āļžāļ·āđˆāļ­āļˆāļąāļ”āļāļēāļĢāļāļąāļšāļ„āļ§āļēāļĄāļ‚āļąāļ”āđāļĒāđ‰āļ‡āļ—āļĩāđˆāđ€āļāļīāļ”āļ‚āļķāđ‰āļ™āđ„āļ”āđ‰āļ­āļĩāļāļ”āđ‰āļ§āļĒ

āļāļĨāđˆāļēāļ§āđ„āļ”āđ‰āļ§āđˆāļēāļ āļēāļĒāļŦāļĨāļąāļ‡āļˆāļēāļāļ—āļĩāđˆāļ„āļļāļ“āļˆāļīāļ•āļĢāļēāđ„āļ›āļ­āļ­āļāļĢāļēāļĒāļāļēāļĢāļāļĢāļ­āļ‡āļŠāļ–āļēāļ™āļāļēāļĢāļ“āđŒ āļ„āļ§āļēāļĄāļ‚āļąāļ”āđāļĒāđ‰āļ‡āļ—āļēāļ‡āđ€āļĻāļĢāļĐāļāļāļīāļˆāđ„āļ”āđ‰āđ€āļāļīāļ”āļ‚āļķāđ‰āļ™āļĢāļ°āļŦāļ§āđˆāļēāļ‡āļāđˆāļēāļĒāļ™āļēāļĒāļˆāđ‰āļēāļ‡āļ‹āļķāđˆāļ‡āđ€āļ›āđ‡āļ™āđ€āļˆāđ‰āļēāļ‚āļ­āļ‡āļāļīāļˆāļāļēāļĢāļāļąāļšāļāļĨāļļāđˆāļĄāļĨāļđāļāļ„āđ‰āļēāļ—āļĩāđˆāđ€āļĢāļĩāļĒāļāļĢāđ‰āļ­āļ‡āđƒāļŦāđ‰āđ€āļĨāļīāļāļˆāđ‰āļēāļ‡āļžāļ™āļąāļāļ‡āļēāļ™āļāļĨāļļāđˆāļĄāļ„āļļāļ“āļˆāļīāļ•āļĢāļē āđ‚āļ”āļĒāļ‚āļđāđˆāļ§āđˆāļēāļˆāļ°āļ„āļ§āđˆāļģāļšāļēāļ•āļĢāļŠāļīāļ™āļ„āđ‰āļēāļ‚āļ­āļ‡āļšāļĢāļīāļĐāļąāļ— āđāļ•āđˆāļ›āļĢāļēāļāļāļ§āđˆāļēāļāđˆāļēāļĒāļ™āļēāļĒāļˆāđ‰āļēāļ‡āđ€āļ­āļ‡āļāļĨāļąāļšāđ€āļĨāļ·āļ­āļāđƒāļŠāđ‰āļāļĨāđ„āļāļ—āļēāļ‡āļāļŽāļŦāļĄāļēāļĒāđ€āļžāļ·āđˆāļ­āļˆāļąāļ”āļāļēāļĢāļ„āļ§āļēāļĄāļ‚āļąāļ”āđāļĒāđ‰āļ‡āļĢāļ°āļŦāļ§āđˆāļēāļ‡āļ•āļ™āļāļąāļšāļœāļđāđ‰āļ‹āļ·āđ‰āļ­āļŠāļīāļ™āļ„āđ‰āļē āđ‚āļ”āļĒāļžāļļāđˆāļ‡āđ€āļ›āđ‰āļēāđ„āļ›āļ—āļĩāđˆāđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™āļ‚āļ­āļ‡āļ•āļ™ āđāļ—āļ™āļ—āļĩāđˆāđ€āļ›āđ‡āļ™āļ„āļđāđˆāļāļĢāļ“āļĩāđƒāļ™āļ„āļ§āļēāļĄāļ‚āļąāļ”āđāļĒāđ‰āļ‡āđ‚āļ”āļĒāļ•āļĢāļ‡

āļāđˆāļēāļĒāļ™āļēāļĒāļˆāđ‰āļēāļ‡āļ™āļąāđ‰āļ™āđ„āļ”āđ‰āđƒāļŠāđ‰āļ›āļĢāļ°āđ‚āļĒāļŠāļ™āđŒāļˆāļēāļāļžāļ·āđ‰āļ™āļāļēāļ™āļ„āļ§āļēāļĄāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒāļ—āļĩāđˆāđ„āļĄāđˆāđ€āļ—āđˆāļēāđ€āļ—āļĩāļĒāļĄāļāļąāļ™ āļ”āļąāļ‡āļ—āļĩāđˆāđ„āļ”āđ‰āļāļĨāđˆāļēāļ§āđ„āļ›āđāļĨāđ‰āļ§āļˆāļąāļ”āļāļēāļĢāļāļąāļšāļāđˆāļēāļĒāđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™ āđ€āļžāļ·āđˆāļ­āļ‚āļˆāļąāļ”āļ‚āđ‰āļ­āļ‚āļąāļ”āđāļĒāđ‰āļ‡āļĢāļ°āļŦāļ§āđˆāļēāļ‡āļ•āļ™āļāļąāļšāļœāļđāđ‰āļšāļĢāļīāđ‚āļ āļ„ āļ­āļĩāļāļ—āļąāđ‰āļ‡āđƒāļŠāđ‰āļāļĨāđ„āļāļ—āļēāļ‡āļŠāļąāļ‡āļ„āļĄāļŦāļĢāļ·āļ­āļĻāļĩāļĨāļ˜āļĢāļĢāļĄāđƒāļ™āđ€āļĢāļ·āđˆāļ­āļ‡āļŦāļĄāļīāđˆāļ™āđ€āļšāļ·āđ‰āļ­āļ‡āļŠāļđāļ‡āļ‹āļķāđˆāļ‡āļĄāļĩ “āļāļŽāđ€āļāļ“āļ‘āđŒāļ—āļĩāđˆāļāļģāļĨāļąāļ‡āļ—āļģāļ‡āļēāļ™Â” āđ€āļ›āđ‡āļ™āđāļĢāļ‡āļŠāļ™āļąāļšāļŠāļ™āļļāļ™āļ­āļĒāļđāđˆāđāļĨāđ‰āļ§āđ€āļ‚āđ‰āļēāļ‹āđ‰āļģāļĢāļ­āļĒāļ­āļĩāļāļĢāļ°āļĨāļ­āļ āđ„āļĄāđˆāļ§āđˆāļēāļˆāļ°āļĄāļĩāļ„āļ§āļēāļĄāļžāļĒāļēāļĒāļēāļĄāļ—āļģāļĨāļēāļĒāļŠāļŦāļ āļēāļžāđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™āļŦāļĢāļ·āļ­āđ„āļĄāđˆ (āļœāļđāđ‰āđ€āļ‚āļĩāļĒāļ™āļ‹āļķāđˆāļ‡āđ€āļ›āđ‡āļ™āļšāļļāļ„āļ„āļĨāļ āļēāļĒāļ™āļ­āļāđ„āļĄāđˆāļ­āļēāļˆāļ—āļĢāļēāļšāđ„āļ”āđ‰) āļ–āļ·āļ­āļ§āđˆāļēāļ™āļĩāđˆāđ€āļ›āđ‡āļ™āļāļēāļĢāļˆāļąāļ”āļāļēāļĢāļ„āļ§āļēāļĄāļ‚āļąāļ”āđāļĒāđ‰āļ‡āļ—āļĩāđˆāđ€āļāļīāļ™āļ‚āļ­āļšāđ€āļ‚āļ•āđāļĨāļ°āđ„āļĢāđ‰āļˆāļĢāļīāļĒāļ˜āļĢāļĢāļĄ

āļĄāļ­āļ‡āđƒāļ™āđāļ‡āđˆāļ‚āļ­āļ‡āļ„āļ§āļēāļĄāļ‚āļąāļ”āđāļĒāđ‰āļ‡ āļāđˆāļēāļĒāļ™āļēāļĒāļˆāđ‰āļēāļ‡āļ­āļēāļˆāđ€āļŦāđ‡āļ™āļ§āđˆāļēāļāļēāļĢāļˆāļąāļ”āļāļēāļĢāļāļąāļšāđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™āļ‡āđˆāļēāļĒāļāļ§āđˆāļēāļāļēāļĢāļ•āđˆāļ­āļĢāļ­āļ‡āļāļąāļšāļĨāļđāļāļ„āđ‰āļēāļĄāļēāļ āđ€āļžāļĢāļēāļ°āļĨāļąāļāļĐāļ“āļ°āļ„āļ§āļēāļĄāļŠāļąāļĄāļžāļąāļ™āļ˜āđŒāļĢāļ°āļŦāļ§āđˆāļēāļ‡āļœāļđāđ‰āļ‹āļ·āđ‰āļ­āļœāļđāđ‰āļ‚āļēāļĒāđ€āļ›āđ‡āļ™āđāļšāļšāđ€āļ—āđˆāļēāđ€āļ—āļĩāļĒāļĄāļāļąāļ™ āļŦāļĢāļ·āļ­āļ–āļķāļ‡āļ‚āļąāđ‰āļ™āļ•āđˆāļģāļāļ§āđˆāļēāļœāļđāđ‰āļ‹āļ·āđ‰āļ­āđƒāļ™āļĢāļ°āļšāļšāļ—āļļāļ™āļ™āļīāļĒāļĄāļŠāļļāļ”āđ‚āļ•āđˆāļ‡ (āļāļąāļšāļŠāđ‚āļāđāļāļ™ āļĨāļđāļāļ„āđ‰āļēāļ„āļ·āļ­āļžāļĢāļ°āđ€āļˆāđ‰āļē) āļ™āļ­āļāļˆāļēāļāļ™āļĩāđ‰ āđƒāļ™āļŠāļēāļĒāļ•āļēāļ‚āļ­āļ‡āļ™āļēāļĒāļˆāđ‰āļēāļ‡ āļāļēāļĢāļˆāļąāļ”āļāļēāļĢāļāļąāļšāļāđˆāļēāļĒāđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™āļ™āļąāđ‰āļ™āļĒāļīāđˆāļ‡āļ‡āđˆāļēāļĒāļāļ§āđˆāļēāļāļēāļĢāļžāļīāļŠāļđāļˆāļ™āđŒāđƒāļŦāđ‰āļāļĨāļļāđˆāļĄāļĨāļđāļāļ„āđ‰āļēāđ€āļŦāđ‡āļ™āļ§āđˆāļēāļāļēāļĢāļāļĢāļ°āļ—āļģāļ‚āļ­āļ‡āļāļĨāļļāđˆāļĄāđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™āđ„āļĄāđˆāđ€āļāļĩāđˆāļĒāļ§āļ‚āđ‰āļ­āļ‡āļ­āļ°āđ„āļĢāļāļąāļšāļāļēāļĢāļŦāļĄāļīāđˆāļ™āļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™āļŊ āļ‹āļķāđˆāļ‡āļ—āļģāđ„āļ”āđ‰āļĒāļēāļ āđ€āļžāļĢāļēāļ°āļāļēāļĢāļžāļīāļŠāļđāļˆāļ™āđŒāļ§āđˆāļēāļšāļļāļ„āļ„āļĨāđƒāļ”āļˆāļ‡āļĢāļąāļāļ āļąāļāļ”āļĩāļŦāļĢāļ·āļ­āđ„āļĄāđˆāļāđ‡āđ„āļĄāđˆāļŠāļēāļĄāļēāļĢāļ–āļ—āļģāđ„āļ”āđ‰āđ‚āļ”āļĒāļāļĢāļ°āļšāļ§āļ™āļ—āļĩāđˆāđ€āļ›āđ‡āļ™āļ§āļīāļ—āļĒāļēāļĻāļēāļŠāļ•āļĢāđŒ āļ„āļģāļ•āļąāļ”āļŠāļīāļ™āļ‚āļ­āļ‡āļĻāļēāļĨāđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™āđƒāļŦāđ‰āđ€āļĨāļīāļāļˆāđ‰āļēāļ‡āļ•āļēāļĄāļ„āļģāļĢāđ‰āļ­āļ‡āļ‚āļ­āļ‡āļ™āļēāļĒāļˆāđ‰āļēāļ‡āļāđ‡āđ„āļĄāđˆāđ„āļ”āđ‰āļžāļīāļŠāļđāļˆāļ™āđŒāļ§āđˆāļēāļāđˆāļēāļĒāđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™āļĄāļĩāļ„āļ§āļēāļĄāļœāļīāļ”āđƒāļ™āļāļēāļ™āļŦāļĄāļīāđˆāļ™āļŊ āļ•āļēāļĄāļ—āļĩāđˆāļŠāļąāļ‡āļ„āļĄāļ›āļĢāļ°āļ“āļēāļĄ āļŦāļēāļāđāļ•āđˆāđ€āļ›āđ‡āļ™āļœāļĨāļ‚āļ­āļ‡āļāļēāļĢāđ‚āļĒāļ‡āđ€āļŦāļ•āļļāđāļĨāļ°āļœāļĨāļ­āļĒāđˆāļēāļ‡āļŦāļĒāļēāļšāđ† āđƒāļ™āđ€āļĢāļ·āđˆāļ­āļ‡āļ—āļģāļĨāļēāļĒāļŠāļ·āđˆāļ­āđ€āļŠāļĩāļĒāļ‡ āđƒāļ™āļĄāļļāļĄāļāļĨāļąāļš āļ„āļģāļ•āļąāļ”āļŠāļīāļ™āļāđ‡āđ„āļĄāđˆāđ„āļ”āđ‰āļžāļīāļŠāļđāļˆāļ™āđŒāļ§āđˆāļēāļāđˆāļēāļĒāļ™āļēāļĒāļˆāđ‰āļēāļ‡āļˆāļ°āļˆāļ‡āļĢāļąāļāļ āļąāļāļ”āļĩāļĄāļēāļāļāļ§āđˆāļēāļāļĨāļļāđˆāļĄāđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™ āļĄāļīāļŦāļ™āļģāļ‹āđ‰āļģ āļāļēāļĢāļ•āļąāļ”āļŠāļīāļ™āļ§āđˆāļēāļāļēāļĢāļŠāļ§āļĄāđ€āļŠāļ·āđ‰āļ­ āđ„āļĄāđˆāļĒāļ·āļ™āļŊ āļ„āļīāļ”āļ•āđˆāļēāļ‡āļŊ” āļ—āļģāđƒāļŦāđ‰āļšāļĢāļīāļĐāļąāļ—āđ€āļŠāļ·āđˆāļ­āļĄāđ€āļŠāļĩāļĒāļŠāļ·āđˆāļ­āđ€āļŠāļĩāļĒāļ‡āļāđ‡āļĒāļąāļ‡āļĄāļĩāļ‚āđ‰āļ­āļāļąāļ‡āļ‚āļēāļ­āļĒāļđāđˆ āđ€āļžāļĢāļēāļ°āļ”āļđāļˆāļ°āđƒāļŠāđ‰āļ›āļĢāļ°āđ‚āļĒāļŠāļ™āđŒāļˆāļēāļāļ­āļēāļĢāļĄāļ“āđŒāļ—āļĩāđˆāļžāļąāļ”āļāļĢāļ°āļžāļ·āļ­āļ‚āļ­āļ‡āļāļđāļ‡āļŠāļ™āļŦāļĢāļ·āļ­ “āļāļŽāđ€āļāļ“āļ‘āđŒāļ—āļĩāđˆāļāļģāļĨāļąāļ‡āļ—āļģāļ‡āļēāļ™Â” āļĄāļēāļāļāļ§āđˆāļēāļŦāļĨāļąāļāļāļēāļĢāļŦāļĢāļ·āļ­āļŦāļĨāļąāļāļāļēāļ™āļ—āļĩāđˆāļˆāļąāļšāļ•āđ‰āļ­āļ‡āđ„āļ”āđ‰

āļŠāļĢāļļāļ›

āļœāļđāđ‰āđ€āļ‚āļĩāļĒāļ™āļ•āļĢāļ°āļŦāļ™āļąāļāļ”āļĩāļ§āđˆāļēāđ„āļĄāđˆāļ­āļēāļˆāđ‚āļ•āđ‰āđāļĒāđ‰āļ‡āļāļąāļšāļ„āļģāļ•āļąāļ”āļŠāļīāļ™āļ‚āļ­āļ‡āļĻāļēāļĨāļ—āļĩāđˆāđ€āļāļīāļ”āļ‚āļķāđ‰āļ™āđ„āļ›āđāļĨāđ‰āļ§ āđāļĨāļ°āđ„āļĄāđˆāļ­āļēāļˆāļ„āļąāļ”āļ‡āđ‰āļēāļ‡āļāļąāļšāļāļŽāđ€āļāļ“āļ‘āđŒāļ—āļĩāđˆāļāļģāļĨāļąāļ‡āļ—āļģāļ‡āļēāļ™āđƒāļ™āļŠāļąāļ‡āļ„āļĄāđ„āļ—āļĒāļ‚āļ“āļ°āļ™āļĩāđ‰ āļŠāļīāđˆāļ‡āļ—āļĩāđˆāļšāļ—āļ„āļ§āļēāļĄāļ™āļĩāđ‰āļ•āđ‰āļ­āļ‡āļāļēāļĢāđ€āļŠāļ™āļ­āļ„āļ·āļ­āļžāļĒāļēāļĒāļēāļĄāļ•āļąāđ‰āļ‡āļ„āļģāļ–āļēāļĄāļ§āđˆāļēāļ­āļēāļˆāļĄāļĩāļ„āļģāļ­āļ˜āļīāļšāļēāļĒāđāļšāļšāļ­āļ·āđˆāļ™āļŦāļĢāļ·āļ­āđ„āļĄāđˆāļ—āļĩāđˆāđāļ•āļāļ•āđˆāļēāļ‡āļˆāļēāļāļ„āļģāļ­āļ˜āļīāļšāļēāļĒāđāļšāļšāļ—āļļāļ™āļ™āļīāļĒāļĄ āđ€āļŠāđˆāļ™āđ€āļĢāļ·āđˆāļ­āļ‡āļ›āļĢāļ°āļŠāļīāļ—āļ˜āļīāļ āļēāļž āļ—āļĩāđˆāļŠāļĢāđ‰āļēāļ‡āļ„āļ§āļēāļĄāļŠāļ­āļšāļ˜āļĢāļĢāļĄāđāļĨāļ°āđ€āļ­āļ·āđ‰āļ­āļ›āļĢāļ°āđ‚āļĒāļŠāļ™āđŒāđƒāļŦāđ‰āļāļąāļšāļāđˆāļēāļĒāļ™āļēāļĒāļ—āļļāļ™āđ€āļ—āđˆāļēāļ™āļąāđ‰āļ™ āļ™āļ­āļāļˆāļēāļāļ™āļĩāđ‰ āļšāļ—āļ„āļ§āļēāļĄāļ™āļĩāđ‰āļĒāļąāļ‡āļ•āđ‰āļ­āļ‡āļāļēāļĢāļŠāļĩāđ‰āđƒāļŦāđ‰āđ€āļŦāđ‡āļ™āļ§āđˆāļēāļ­āļ‡āļ„āđŒāļāļĢāļ­āļĒāđˆāļēāļ‡āļĻāļēāļĨāđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™ āļĄāļĩāļŠāđˆāļ§āļ™āļŠāļģāļ„āļąāļāļ­āļĒāđˆāļēāļ‡āļĒāļīāđˆāļ‡āļĒāļ§āļ”āđƒāļ™āļāļēāļĢāļ„āļļāđ‰āļĄāļ„āļĢāļ­āļ‡āđāļĨāļ°āļˆāļąāļ”āļŠāļĢāļĢ “āļŠāļīāļ—āļ˜āļī”āļĢāļ°āļŦāļ§āđˆāļēāļ‡āļāđˆāļēāļĒāļ™āļēāļĒāļˆāđ‰āļēāļ‡āđāļĨāļ°āđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™āđ€āļŠāļĩāļĒāđƒāļŦāļĄāđˆāđ€āļĄāļ·āđˆāļ­āđ€āļāļīāļ”āļāļĢāļ“āļĩāļžāļīāļžāļēāļ—āļ‚āļķāđ‰āļ™ āļŦāļēāļāļāļĨāđ„āļāļŠāļģāļ„āļąāļāļ­āļĒāđˆāļēāļ‡āļĻāļēāļĨāđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™āđ„āļĄāđˆāļ•āļĢāļ°āļŦāļ™āļąāļāđƒāļ™āđ€āļĢāļ·āđˆāļ­āļ‡āļ™āļĩāđ‰ āļāļēāļĢāļ„āļļāđ‰āļĄāļ„āļĢāļ­āļ‡āđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™āđƒāļ™āļ›āļĢāļ°āđ€āļ—āļĻāđ„āļ—āļĒāļāđ‡āđ„āļĄāđˆāļ­āļēāļˆāđ€āļāļīāļ”āļ‚āļķāđ‰āļ™āđ„āļ”āđ‰āđ‚āļ”āļĒāļŠāļĄāļšāļđāļĢāļ“āđŒ āļŠāļļāļ”āļ—āđ‰āļēāļĒ āļœāļđāđ‰āđ€āļ‚āļĩāļĒāļ™āļ•āļĢāļ°āļŦāļ™āļąāļāļ”āļĩāļ§āđˆāļēāļāļĢāļ°āļšāļ§āļ™āđāļāđ‰āđ„āļ‚āļ‚āđ‰āļ­āļžāļīāļžāļēāļ—āļ”āđ‰āļēāļ™āđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™āļĄāļĩāļ­āļĒāļđāđˆāđāļĨāđ‰āļ§āđƒāļ™āļŠāļąāļ‡āļ„āļĄ āđ€āļžāļĩāļĒāļ‡āđāļ•āđˆāļ•āđ‰āļ­āļ‡āļāļēāļĢāļžāļĒāļēāļĒāļēāļĄāļŠāļĩāđ‰āđƒāļŦāđ‰āđ€āļŦāđ‡āļ™āļŠāđˆāļ­āļ‡āđ‚āļŦāļ§āđˆāļ—āļĩāđˆāļ›āļĢāļēāļāļāļ­āļĒāļđāđˆ āđ‚āļ”āļĒāļŦāļ§āļąāļ‡āļ§āđˆāļēāļˆāļ°āļ—āļģāđƒāļŦāđ‰āđ€āļāļīāļ”āļ„āļ§āļēāļĄāđ€āļ›āđ‡āļ™āļ˜āļĢāļĢāļĄāđāļāđˆāļāđˆāļēāļĒāđāļĢāļ‡āļ‡āļēāļ™ āļ‹āļķāđˆāļ‡āđ€āļ›āđ‡āļ™āļāđˆāļēāļĒāļ—āļĩāđˆāļ­āđˆāļ­āļ™āđāļ­āđ‚āļ”āļĒāđ‚āļ„āļĢāļ‡āļŠāļĢāđ‰āļēāļ‡āļĄāļēāļāļ‚āļķāđ‰āļ™āļāļ§āđˆāļēāļ—āļĩāđˆāđ€āļ›āđ‡āļ™

*āļŦāļĄāļēāļĒāđ€āļŦāļ•āļļ

āđ€āļĻāļĢāļĐāļāļĻāļēāļŠāļ•āļĢāđŒāđāļ™āļ§āļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™āļĄāļĩāļ­āļīāļ—āļ˜āļīāļžāļĨāđƒāļ™āļŠāļŦāļĢāļąāļāļŊ āđ€āļžāļĩāļĒāļ‡āļĢāļ°āļĒāļ°āđ€āļ§āļĨāļēāļŠāļąāđ‰āļ™āđ† āļĢāļ°āļŦāļ§āđˆāļēāļ‡āļŠāđˆāļ§āļ‡āļ—āļĻāļ§āļĢāļĢāļĐ 1900s-1930sāļ­āļĒāđˆāļēāļ‡āđ„āļĢāļāđ‡āļ•āļēāļĄ āđāļ™āļ§āļ„āļ§āļēāļĄāļ„āļīāļ”āļ‚āļ­āļ‡āļ„āļ­āļĄāļĄāļ­āļ™āļŠāđŒāđāļĨāļ°āļ™āļąāļāđ€āļĻāļĢāļĐāļāļĻāļēāļŠāļ•āļĢāđŒāđāļ™āļ§āļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™āļ—āļĩāđˆāļŠāļģāļ„āļąāļāļ­āļĒāđˆāļēāļ‡ Thorsten Veblen (1857-1929) āļĄāļĩāļ­āļīāļ—āļ˜āļīāļžāļĨāļ•āđˆāļ­āļ™āļąāļāđ€āļĻāļĢāļĐāļāļĻāļēāļŠāļ•āļĢāđŒāļŠāļēāļĒāļ—āļēāļ‡āđ€āļĨāļ·āļ­āļāļˆāļģāļ™āļ§āļ™āļĄāļēāļāđƒāļ™āđ€āļ§āļĨāļēāļ•āđˆāļ­āļĄāļē āļĢāļ§āļĄāļ—āļąāđ‰āļ‡āļĒāļąāļ‡āđ€āļ›āđ‡āļ™āļĢāļēāļāļāļēāļ™āđƒāļŦāđ‰āļāļąāļšāđ€āļĻāļĢāļĐāļāļĻāļēāļŠāļ•āļĢāđŒāđāļ‚āļ™āļ‡āļ­āļ·āđˆāļ™āđ€āļŠāđˆāļ™ āđāļ™āļ§āļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™āđƒāļŦāļĄāđˆ (āļ–āļķāļ‡āđāļĄāđ‰āļˆāļ°āļŦāļąāļ™āđ„āļ›āļĒāļķāļ”āļĢāļ°āđ€āļšāļĩāļĒāļšāļ§āļīāļ˜āļĩāđāļšāļšāļ™āļĩāđ‚āļ­āļ„āļĨāļēāļŠāļŠāļīāļ„) āđāļĨāļ°āļŠāļēāļ‚āļēāļŠāļąāļ‡āļ„āļĄāļ§āļīāļ—āļĒāļēāđ€āļĻāļĢāļĐāļāļāļīāļˆāļ—āļĩāđˆāđ€āļāļīāļ”āļ‚āļķāđ‰āļ™āđƒāļ™āļ āļēāļĒāļŦāļĨāļąāļ‡

āļ‚āđ‰āļ­āļ§āļīāļˆāļēāļĢāļ“āđŒāļ—āļĩāđˆāļŠāļģāļ„āļąāļāļ‚āđ‰āļ­āļŦāļ™āļķāđˆāļ‡āļ—āļĩāđˆāđ‚āļˆāļĄāļ•āļĩāđāļ™āļ§āļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™āļ„āļ·āļ­ āļ‚āļēāļ”āļ—āļĪāļĐāļŽāļĩāļ—āļĩāđˆāđ€āļ›āđ‡āļ™āļĢāļđāļ›āļĢāđˆāļēāļ‡āļˆāļąāļšāļ•āđ‰āļ­āļ‡āđ„āļ”āđ‰ āļ‡āļēāļ™āļ—āļĩāđˆāļžāļĒāļēāļĒāļēāļĄāđāļāđ‰āļ•āđˆāļēāļ‡āđƒāļŦāđ‰āļāļąāļšāđ€āļĻāļĢāļĐāļāļĻāļēāļŠāļ•āļĢāđŒāļŠāļ–āļēāļšāļąāļ™āđƒāļ™āđ€āļĢāļ·āđˆāļ­āļ‡āļ™āļĩāđ‰āđ€āļŠāđˆāļ™ Schmid, Allen. Neo-institutional Economic Theories, Agricultural Economics Staff Paper No.86-49, Michigan State University